شبکه کامپیوتری چیست؟

اگر در روز با سیستم‌های کامپیوتری شرکت سر و کار دارید، اما چیز زیادی از آن نمی‌دانید، یا به کار در رشته آی‌تی علاقه دارید اما اطلاعات کمی در مورد آن دارید با خواندن این مقاله کلیاتی در خصوص شبکه، سرور و انواع آنها را در می‌یابید. توضیحاتی در خصوص مزایای داشتن شبکه کامپیوتری و تجهیزات مورد نیاز  شبکه را می‌فهمید.
اگر واحد آی تی ندارید اما به شما پیشنهاد شده که سیستم‌های شرکت خود را به صورت شبکه به هم متصل کنید و اطلاعات کافی در این زمینه ندارید با خواندن این مقاله با چشم بازتر می‌توانید تصمیم گیری کنید.

پرمون طرح در حال برگزاری ورکشاپ‌هایی با نام پرانتز باز است و این مقاله حاصل یکی از جلسات ورکشاپ است که مهندس سروش رستمی در آن صحبت کرده‌اند و نویسنده با شرکت در این ورکشاپ این مقاله را نگاشته است.

شبکه کامپیوتری چیست؟

مجموعه‌ای از دو تا بی‌نهایت کامپیوتر که به یکدیگر وصل شده‌اند و منابع سخت افزاری و نرم افزاری رو باهم به اشتراک می‌گذارند را شبکه‌ی کامپیوتری می‌گویند. نرم‌افزاهایی مثل فایل، پوشه  و منابع سخت افزاری مثل پرینتر، اسکنر، پروژکتور که بین سیستم‌های مختلف کامپیوتری به اشتراک گذاشته می‌شود.

اما دو شرط داریم برای اینکه یک شبکه کامپیوتری برقرار شود، اول اینکه باید تبادل اطلاعات بین دستگاه‌‌های کامپیوتری اتفاق بیافتد و یک رابط فیزیکی که می‌تواند کابل یا هوا باشد بین دستگاه‌های مختلف ارتباط ایجاد کند. شاید بپرسید چرا هوا؟ باید بگوییم هوا با کمک مولکول‌های معلق در خود رسانای انتقال اطلاعات وایرلس است.

مزایای شبکه کامپیوتری چیست؟

انتقال راحت اطلاعات بین دستگاه‌های مختلف که از هم فاصله مکانی یا زمانی دارند. صرفه جویی در وقت و هزینه، چرا که باید یک سخت افزار مثل هارد برای انتقال اطلاعات بین دو دستگاه وجود داشته باشد، همچنین اگر دو سیستم از هم دور باشند(شعب مختلف بانک) فاصله زمانی نیز مطرح هست، پس شبکه کامپیوتری به ما کمک می‌کند تبادل اطلاعات سریع‌تر انجام شود.

شبکه کامپیوتری برای انتقال اطلاعات قابل اطمینان‌تر است، ممکن است در حین انتقال اطلاعات از یک سیستم توسط فلش، هارد و… سخت افزار آسیب ببیند یا به درستی اطلاعات منتقل نشود.

همچنین شبکه کامپیوتری سیستمی سبز هست و باعث می شود استفاده از کاغذ برای انتقال اطلاعات به حداقل برسد.

اما مهم‌ترین مزیت شبکه‌‌های کامپیوتری توسعه پذیر بودن آن است. یعنی هر زمانی که بخواهید می‌توانید سخت افزار، نرم افزار و کاربر جدید به شبکه اضافه کنید.

انواع شبکه کامپیوتری:

شبکه از نظر وسعت به چند دسته تقسیم می‌شود:

شبکه ی Local area network) LAN) : شبکه‌ی محلی کامپیوتری است، مثل شبکه‌ در یک شرکت کوچک که تعدادی کامپیوتر توسط یک سرور ( سرویس دهنده) کنترل می‌شوند.

شبکه ی metropolitan area network) MAN) : شبکه‌ی بزرگتر از شبکه‌ی LAN است که به آن شبکه‌ی شهری نیز می‌گویند، مثلا شرکتی که چند شعبه در نقاط مختلف شهر دارد از این نوع شبکه استفاده می‌کند . شبکه‌ی من به دلیل وسعتش نسبت به LAN سرعت کمتری دارد و قاعدتا هزینه‌ی بیشتری برای راه‌اندازی و نگهداری آن نیاز است. می‌توانیم بگوییم که شبکه‌ی من از اتصال چند شبکه‌ی LAN به وجود می‌آید.

شبکه ی World area network) WAN) : شبکه‌ی جهانی، همان اینترنت است که ما هر روز با آن سر و کار داریم.

شبکه ی Personal area network) PAN) : کوچکترین شبکه‌ای که وجود داره شبکه‌ی PAN است. این شبکه وقتی تشکیل می‌شود که دو سخت افزار  شخصی را بهم متصل می‌کنیم (کامپیوتر و لپ تاپ) و اطلاعاتی بین آنها رد و بدل می‌شود. PAN بخش کوچیکی از LAN هست اما برخی با شبکه بودن این موضوع مخالف هستند چرا که هر دو وسیله‌ی شخصی یک نفر است و محدودیت تعریف کردن برای خود فرد بی‌معنا است.

تجهیزات شبکه کامپیوتری:

شبکه از نظر زیر ساخت به تجهیزاتی نیاز دارد که به دو دسته تقسیم می‌شود:

Passive:  سخت افزاری که برق در آن فعال نباشد پسیو است، مثل کابل، کانکتور، ترانک، رک و…

Active: تجهیزات اکتیو، تجهیزانی هستند که برق واردآنها می‌شود مثل، پرینت سرور، سوییچ، روتر، مودم، فایروال‌ها

سرور چیست؟

سرور یک سرویس دهنده‌است، می‌توان آن را به کامپیوتری تشبیه کرد که همیشه روشن است و کارش سرویس دادن به کاربرش (کلاینت) است.

سرور انواع مختلفی دارد که در اینجا چند نمونه از آنها را به صورت مختصر معرفی می‌کنیم:

فایل سرور: کامپیوتری است که مسئولیت مخزن اصلی و مدیریت فایل‌های داده را بر عهده دارد و دیتاهای مختلف و زیادی رو در خودش نگه می‌دارد.

وب سرور: کامپیوتری است که به درخواست‌های صفحات یا فایل‌های HTML پاسخ می‌دهد.

میل سرور: برنامه‌ای است که ایمیل‌‌های ارسالی از کاربران و فرستنده‌های از راه دور را دریافت کرده و ایمیل‌های خروجی را ارسال می‎‌کن، در واقع اپلیکیشن‌هایی که می‌توانیم در آن کاربران خود را برای ارسال ایمیل تعریف کنیم، جیمیل یک میل سرور است.

اپلیکیشن سرور: سروری که در آن برنامه‌های مختلفی وجود دارد و براساس نیاز کلاینت اپلیکیشن‌های مختلفی را در اختیار او قرار می‌دهد.

سرور پروکسی: نرم‌افزاری است که نقش میانجی  را بین یک کامپیوتر و یک سرور دیگر، بازی می‌کند.

سرور پایگاه داده: سروری است که از آن به‌منظور ذخیره، بازیابی و مدیریت داده‌ها استفاده می‌شود.

دامین کنترلر: دامین به مجموعه‌ای از کامپیوترها که از یک الگوی نامگذاری تبعیت می‌کنند گفته می‌شود.

بکآپ سرور: سروری است که از تمام دیتاهایی که به آن دستور داده‌ایم بکاپ می‌گیرد.

دیتابیس سرور: سروری که داده‌ها در آن ذخیره بازیابی و مدیریت می‌شوند.

هایبرید سرور: سروری از ترکیب چند سرور است که ممکن است هر نوع سروری با دیگر سرور‌ها باهم ترکیب شوند، مثل ترکیب کردن دیتا بیس سرور و اپلیکیشن سرور